Në një intervistë të rrallë nga burgu, e veja e liderit të grupit Shteti Islamik ka treguar historinë e jetës së tyre. Umm Hudaifa ishte gruaja e parë e Abu Bakr al-Baghdadi dhe ishte martuar me të ndërsa ai mbikëqyrte sundimin brutal të IS-it mbi pjesë të mëdha të Sirisë dhe Irakut. Ajo tani po mbahet në një burg irakian, ndërsa po hetohet për krime të lidhura me terrorizmin.
Në verën e vitit 2014, Umm Hudaifa jetonte në Raqqa, bastioni i atëhershëm i IS në Siri, me burrin e saj.
Si udhëheqësi i kërkuar i grupit xhihadist ekstremist, Abu Bakr al-Baghdadi shpesh kalonte kohë në vende të tjera dhe në një nga ato raste ai dërgoi një roje në shtëpi për të marrë dy nga djemtë e tyre të vegjël. “Ai më tha se do të shkonin në një udhëtim për t’i mësuar djemtë se si të notonin,” thotë Umm Hudaifa. Në shtëpi kishte një televizor që ajo e shikonte fshehurazi. “Unë e ndizja kur ai nuk ishte në shtëpi”, thotë ajo, duke shpjeguar se mendonte se nuk funksiononte. Ajo thotë se ishte shkëputur nga bota dhe ai nuk e kishte lënë të shikonte televizor ose të përdorte ndonjë teknologji tjetër, si celularët, që nga viti 2007.
Disa ditë pasi roja mori fëmijët, ajo thotë se ndezi televizorin dhe mori “një surprizë të madhe”. Ajo e pa burrin e saj duke iu drejtuar Xhamisë së Madhe të al-Nuri në qytetin verior të Irakut të Mosulit, duke u shfaqur për herë të parë si kreu i kalifatit të vetëshpallur islamik. Ishte vetëm disa javë pasi luftëtarët e tij kishin marrë kontrollin e zonës. Pamjet e al-Baghdadit duke u shfaqur për herë të parë publike pas vitesh, me mjekrën e tij të gjatë, të veshur me rroba të zeza dhe duke kërkuar besnikëri nga myslimanët, u panë në mbarë botën dhe shënuan një moment kyç për IS-in teksa përfshiu Irakun dhe Sirinë.
Umm Hudaifa thotë se ajo u trondit kur zbuloi se djemtë e saj ishin në Mosul me të në vend që të mësonin të notonin në Eufrat. Ajo përshkruan skenën nga burgu i mbushur me njerëz në kryeqytetin irakian, Bagdad, ku po mbahet ndërsa autoritetet irakiane hetojnë rolin e saj në IS dhe krimet e grupit. Është e zhurmshme pasi të burgosurit e akuzuar për krime të ndryshme, duke përfshirë përdorimin e drogës dhe punën seksuale, lëvizen nëpër burg dhe dërgesat ushqimore mbërrijnë nga jashtë. Gjejmë një vend të qetë në bibliotekë dhe flasim për gati dy orë. Gjatë bisedës sonë, ajo e përshkruan veten si një viktimë që tentoi t’i ikte burrit të saj dhe mohon se ishte përfshirë në ndonjë nga aktivitetet brutale të IS.
Ky është një kontrast i plotë me mënyrën se si ajo përshkruhet në një çështje gjyqësore të ngritur nga Yazidët të cilët u rrëmbyen dhe përdhunuan nga anëtarët e IS – ata e akuzojnë atë për bashkëpunim në skllavërimin seksual të vajzave dhe grave të rrëmbyera. Gjatë intervistës ajo nuk e ngre kokën as edhe një herë. Ajo ka veshur të zeza dhe zbulon vetëm një pjesë të fytyrës, deri në fund të hundës. Umm Hudaifa lindi në 1976 në një familje konservatore irakiane dhe u martua me Ibrahim Awad al-Badri, i njohur më vonë me pseudonimin Abu Bakr al-Baghdadi, në 1999. Ai kishte mbaruar studimet për Sheriatin, ose ligjin islam, në Universitetin e Bagdadit dhe ajo thotë se në atë kohë ai ishte “fetar, por jo ekstremist… konservator, por mendjehapur”.
Më pas në vitin 2004, një vit pas pushtimit të Irakut të udhëhequr nga SHBA, forcat amerikane arrestuan al-Baghdadin dhe e mbajtën në qendrën e paraburgimit në Kampin Bucca në jug për rreth një vit, së bashku me shumë burra të tjerë që do të bëheshin figura të larta në IS dhe grupe të tjera xhihadiste. Në vitet pas lirimit të tij, ajo pretendon se ai ndryshoi. “Ai u bë i dhënë pas shpërthimeve të zemërimit”. Të tjerë që e njihnin al-Bagdadin thonë se ai ishte përfshirë me Al-Kaedën përpara kohës së tij në Bucca, por për të, kjo shënoi pikën e kthesës pas së cilës ai u bë gjithnjë e më ekstrem.
“Ai filloi të vuante nga probleme psikologjike,” thotë ajo. Kur ajo e pyeti pse, ai i tha se “ai ishte i ekspozuar ndaj diçkaje që ‘nuk mund ta kuptoni’”. Ajo beson se edhe pse ai nuk e ka thënë në mënyrë eksplicite, “gjatë ndalimit të tij ai i është nënshtruar torturës seksuale”. Fotot nga një burg tjetër i drejtuar nga SHBA në Irak, Abu Ghraib, që dolën në dritë atë vit treguan të burgosurit të detyruar të simulonin akte seksuale dhe të merrnin poza poshtëruese. Pretendimin e saj BBC ia dërgoi Departamentit Amerikan të Mbrojtjes, Pentagonit, por nuk është marrë përgjigje. Ajo thotë se filloi të pyeste nëse ai i përkiste një grupi militant. “Unë i shikoja rrobat kur kthehej në shtëpi, kur bënte dush ose kur flinte.
“Unë i thashë atij një herë, ‘Ti ke humbur rrugën’… kjo e çoi atë në një gjendje të furishme.”. Ajo përshkruan se si ata shpesh ndërronin shtëpi, kishin identitete të rreme dhe burri i saj u martua me një grua të dytë. Umm Hudaifa thotë se ajo kërkoi divorcin, por ajo nuk do të pranonte kushtin e tij që të hiqte dorë nga fëmijët e tyre, kështu që u detyrua që të qëndronte me të. Ndërsa Iraku u përfshi në një luftë të përgjakshme sektare që zgjati nga viti 2006 në 2008, ajo nuk kishte më asnjë dyshim se ai ishte i përfshirë në grupet xhihadiste sunite. Në vitin 2010 ai u bë udhëheqësi i Shtetit Islamik të Irakut – i formuar në vitin 2006, ky ishte një grup ombrellë i organizatave xhihadiste irakiane.
“Ne u shpërngulëm në fshatin Idlib në Siri në janar 2012 dhe atje u bë absolutisht e qartë për mua se ai ishte emir [udhëheqësi]”, thotë Umm Hudaifa. Shteti Islamik i Irakut ishte një nga grupet që më vonë bashkoi forcat për të formuar grupin më të gjerë të Shtetit Islamik që shpalli një kalifat – një shtet islamik i qeverisur në përputhje me Sheriatin nga dikush që konsiderohet zëvendës i Zotit në Tokë – dy vjet më vonë. Në atë kohë, ajo thotë se ai filloi të vishte fustan afgan, zgjati mjekrën dhe mbante një pistoletë. Ndërsa situata e sigurisë u përkeqësua në veri-perëndim të Sirisë gjatë luftës civile të vendit, ata u zhvendosën në lindje në qytetin e Raqqa, i cili më vonë u konsiderua kryeqyteti de fakto i “kalifatit” të IS. Brutaliteti i grupeve që u bashkuan për të formuar IS ishte tashmë i njohur, por në 2014 dhe 2015, mizoritë u bënë më të përhapura dhe më të tmerrshme.
Një ekip hetues i OKB-së raportoi se kishte gjetur prova që IS kreu gjenocid kundër pakicës jazidi të Irakut dhe se grupi kishte kryer krime kundër njerëzimit duke përfshirë vrasje, torturë, rrëmbim dhe skllavërim. IS transmetoi mizoritë e tij, duke përfshirë prerjen e kokës së pengjeve dhe djegien e një piloti jordanez, në mediat sociale. Në një tjetër incident famëkeq, IS masakroi rreth 1,700 ushtarë irakianë, kryesisht shiitë, ndërsa ktheheshin nga baza ushtarake Speicher në veri të Bagdadit në qytetet e tyre të lindjes.
Umm Hudaifa thotë se ajo e sfidoi burrin e saj për të marrë hak për njerëzit e pafajshëm dhe i tha atij se “sipas ligjit islam ka gjëra të tjera që mund të ishin bërë, si udhëzimi i tyre drejt pendimit”. Ajo përshkruan se si burri i saj komunikonte me liderët e IS në laptopin e tij. Ai e mbajti kompjuterin të mbyllur në një çantë. “Unë u përpoqa të hyja në të për të gjetur se çfarë po ndodhte,” thotë ajo, “por isha analfabete teknologjikisht dhe gjithmonë më kërkonte një fjalëkalim”. Ajo thotë se u përpoq të arratisej, por njerëzit e armatosur në një pikë kontrolli refuzuan ta linin të kalonte dhe e kthyen në shtëpi.
Sa i përket luftimeve, ajo thotë për bashkëshortin e saj se për aq sa ajo e dinte “nuk mori pjesë në asnjë luftë apo betejë”, duke shtuar se ai ishte në Raqqa kur IS mori kontrollin e Mosulit. Një burim i sigurisë irakiane na tha se Umaima ishte martuar një herë më parë, në moshën tetë vjeçare, me një zëdhënës sirian të IS. Megjithatë, u tha se martesa e parë ishte rregulluar në mënyrë që burri të mund të hynte në shtëpi kur al-Baghdadi ishte larg, dhe kjo marrëdhënie nuk ishte seksuale.
Umm Hudaifa u arrestua në vitin 2018 në Turqi ku jetonte me një emër të rremë. Ajo u kthye në Irak në shkurt të këtij viti, ku që atëherë është mbajtur në burg ndërsa autoritetet hetojnë rolin e saj në IS. Vajza e saj e madhe Umaima është në burg me të, ndërsa Fatima e cila është rreth 12 vjeç është në një qendër paraburgimi për të rinj. Një nga djemtë e saj u vra në një sulm ajror rus në Siri afër Homsit, një tjetër vdiq me të atin në tunel dhe djali më i vogël është në një jetimore.
Kur mbarojmë së foluri, ajo ngre kokën dhe unë e kap për një kohë të shkurtër fytyrën e saj të plotë, por shprehja e saj nuk jep asgjë. Ndërsa oficeri i inteligjencës e largon, ajo kërkon më shumë informacion për fëmijët e saj më të vegjël. Tashmë ajo duhet të presë për të zbuluar nëse do të përballet me akuza penale.
