Nga Mitro Çela
Kam lindur në Përmet.
Më saktë në fshatin Mbrezhdan.
Fshati ka për “komshinj” – dy male:
Trebeshinën dhe Golikun.
Atje ku Vjosa ndan dy malet është një rrip toke që quhet Fusha e Ftohtë.
Fusha ishte në pronë të fshatit.
Ishte livadh. Kullotnin lopët, dhentë dhe gomerët e fshatit.
Në anën tjetër të lumit, në shpat të malit, janë Sarajet e Beut.
Sot janë të shkretuara.
Dikur – bukuri dhe mister.
Aty banonin stërgjyshat e Ali Bej Këlcyrës.
Beu kishte fushat, por donte edhe livadhin tonë.
– Një ditë, Beu thirri kryeplakun e fshatit, – më tregonte mamaja. – I tha:
-Hiqni lopët! Aty do të kullosin kuajt e mi.
-Do të hajë bar vetë pela që e kam sjellë nga Stambolli për Zonjën time.
Kryeplaku, që ishte njeri me një barrë mend, i tha:
-Lepe! Po heqim lopët dhe po lëmë gomerët.
Mbase, ndërhyn qoftëlargu dhe ndonjë gomar i racës sonë ia hipën pelës së Zonjës dhe na del ndonjë mushkë e bukur si perri, sepse do të ketë trutë e gomarit tonë dhe bukurinë e pelës së Zonjës!
Beu:
-Përjashta, zuzar!
Qehajai i beut, në “shenjë respekti” e “gostiti” kryeplakun me disa shkopinj thane bythëve.
Fshati ynë kishte Zot! Kishte Kapedanin.
Një ditë zbriti nga strofka ku jetonte.
Në livadh kullosnin bagëtitë e beut.
Majën e barit e hante pela e Zonjës.
Kapedani i thotë qehajait:
-Kape pelën e Zonjës dhe bjere te shalët e mia!
-Të puthsha atje ku nuk e thotë goja, – mjaulliste qehajai. – Po nuk e çova pelën në saraje, më vret Beu!
-Po unë, pse e kam belxhikun?
…Se Kapedani mbante një pushkë që kishte ardhur nga Belgjika.
E rëndë.
E frikshme.
Villte vdekje.
Kuptohet, vetëm kur ishte në duart e Kapedanit…
Dhe fap, ia vuri qytën mbi trurin e vogël!
Qehajai u lag.
Ashtu i qullur, mes erës së thartë, kapi pelën.
Hop… kapërceu Kapedani dhe hipi mbi pelë.
Ajo sa s’u këput në mes!
Ishte mësuar të mbante Zonjën, që nuk peshonte më shumë se 45 okë.
Kurse Kapedanit vetëm hallatet i peshonin 5 okë e gjysmë!
Kështu tregonte Marua e Ç-së, që thonë se ishte e pangopur si buçja e Jarazit.
Veçse një ditë, Marua, pasi përlau një përshesh me ponç, në avull e sipër, tregoi një sekret për burrin dhe Kapedanin:
-Burrë ziu,/koqevogli,/
Bole miu/
Bole po, kishte Kapedani/
që kur ma vuri një herë te rrota e mullirit/një javë më humbi thumbi…/
Po ç’është ky thumb, moj Maro korba, që mos të tretë dheu!
Qyqja! Thumbi i qejfit, de!…dhe ha-ha-ha… e ku-ku-ku!
Pasi hipi, në kohën kur pela u drodh një herë rreth vetes, Kapedani përdrodhi mustaqet dhe tha:
-T’i bësh me shëndet Beut, dhe ti thuash:
-Atje ku vinte zogun Zonja, do të vërë bilbilin Kapedani!
Të nesërmen nga sarajet doli një shtëllungë tymi. Pastaj një shpërthim te shtëpia e Kapedanit.
Beu qëllonte me top nga të Turqisë.
Shumë shpejt shtëpia u rrafshua.
Beu, çdo mëngjes, pinte kafe në ballkon.
Fresk! Poshtë – Vjosa.
Përballë – mali i veshur me gjelbërim.
Parajsë e shkuar parajsës!
Rrufiste kafe e kulloste sytë Beu!
Por bamp! Dhe Beu vari kokën.
Po ç’ishte kjo hata?
Karshi Beut, në shpatin tjetër të malit kishte zënë pusi Kapedani.
Në duar mbante belxhikun.
Mori nishan. Tërhoqi këmbëzën dhe Beu na la shëndenë!
