Shkrim nga Corriere della Sera
Etgar Keret, shkrimtari i njohur izraelit, buzëqesh për herë të parë gjatë gjithë intervistës dhe vendos dorën mbi ballë, si për të thënë: “E dija që ky moment do të vinte”.
“Dni që ta them atë fjalë që fillon me G? Mund të them vetëm çfarë shoh: Izraeli po shkatërron qytete të tëra, po zhvendos miliona njerëz, po përdor urinë si armë lufte. Shoh diçka çnjerëzore, të tmerrshme, të papranueshme. Por kjo etje për t’i vënë një emër çdo gjëje është fryt i kulturës së Instagramit. A është Putini si Hitleri? Jo, është ndryshe. A është genocid ajo që po ndodh në Gaza? Nuk e di. Le të ndalim këtë masakër, të lirojmë pengjet dhe pastaj të thërrasim juristët më të mirë të botës për të përcaktuar nëse kjo tragjedi përfshihet në kategorinë e genocidit dhe nëse po, do ta bërtasim në të katër anët e botës: genocid. Por më parë, ju lutem, ndaleni.”
Ndërkohë që qeveria e Netanyahut ka vendosur për pushtimin total të Rripit të Gazës, Keret e quan situatën “një makth”.
“Po jetojmë një moment historik kur demokracia ka pushuar së funksionuari. Shumica dërrmuese e izraelitëve duan që lufta të ndalet dhe pengjet të lirohen. Vetëm 20% e mbështesin vazhdimin e dhunës, ndoshta edhe shkatërrimin e Gazës dhe shfrytëzimin e situatës për të shtypur palestinezët në Bregun Perëndimor. Janë rreth dy milionë njerëz, ekstremistë siç ka edhe në vende të tjera: racistë, mesianikë, fanatikë. Por janë pakicë, si neonazistët në Gjermani. Problemi është se këtu janë në pushtet. Fatkeqësisht për ne dhe për palestinezët, janë ata që bëjnë ministrat”.
Edhe pse sondazhet nuk e tregojnë Netanyahu-n aq të dobët, Keret thotë:
“Ndoshta dua ta mashtroj veten, ndoshta nuk e pranoj realitetin, por i ndjek sondazhet dhe shoh që 80% e izraelitëve duan fundin e luftës dhe kthimin e pengjeve. Aftësia e Netanyahu-t është se na përsërit prej vitesh: ‘Po negociojmë’, ‘kjo është java vendimtare’ dhe kështu vazhdon planin e vet. Ai ka punuar gjithmonë duke krijuar kaos, duke mos lejuar njerëzit të mendojnë”.
Si ia del?
“Nëse pyes dikë në rrugë çfarë po bëjmë në Gaza, ngre duart: Nuk e di. Kemi një problem specifik izraelit dhe një tjetër global. Ne ende jemi në mjegullën e 7 tetorit. Nuk është stres post-traumatik, është traumë e vazhdueshme. Njerëzit kanë frikë nga palestinezët, ndihen të pasigurt, i besojnë vetëm ushtrisë. Dhe pastaj është problemi global: Njerëz të tmerrshëm si Trump dhe Netanyahu arrijnë t’i bëjnë njerëzit të veprojnë kundër dëshirës së tyre. I gjithë sistemi bashkëpunon. Rrjetet sociale ndihmojnë, por edhe mediat tradicionale janë përgjegjëse për këtë gjendje të përhershme ankthi dhe adrenaline që nuk të lë të mendosh. Çdo natë ka një emision për 7 tetorin. Për Gazën? Pothuajse asgjë. Presim të vijë i dërguari amerikan Witkoff si të ishte Godoja. Ai duhet të shkojë në Gaza që të na thotë nëse ka apo jo uri? A jemi në vete”?
A nuk është detyra e intelektualëve të zbulojnë mashtrimet e pushtetit?
“Unë përpiqem ta bëj me shkrime, por edhe çdo të shtunë dal në rrugë me bashkëshorten time. Qëndrojmë me një foto të një fëmije palestinez në dorë. Në këtë univers viktimizues ku jetojmë, ata që na shohin nuk e pranojnë që mund të ketë edhe një tjetër viktimë. Kemi një ndjeshmëri selektive që na pengon të kuptojmë vuajtjen e tjetrit”.
Çfarë reagimesh merr?
“Një zonjë më bërtiti: ‘Nuk e kupton që janë imazhe të krijuara me inteligjencë artificiale?’ Një tjetër më tha se banorët e Gazës mund të shpëtohen nga Hamasi dhe gjithçka do të mbarojë, dhe se nëse nuk e bëjnë, janë bashkëfajtorë. Zakonisht nuk përgjigjem, por këtë herë nuk munda. I thashë se ne kemi protestuar me qindra mijëra vetë për muaj të tërë për t’u çliruar nga Netanyahu dhe nuk ia dolëm. Si ta bëjnë palestinezët me Hamasin”?
A ka shpresë për zgjidhje?
“Historia do të shkojë drejt dy shteteve, një izraelit dhe një palestinez që jetojnë pranë njëri-tjetrit dhe drejt marrëveshjeve si Pakti i Abrahamit me fqinjët. Dua të besoj se Netanyahu dhe kriminelë si Ben-Gvir janë një devijim i përkohshëm i historisë. Që një ditë do të dalim nga mjegulla e 7 tetorit dhe do të kuptojmë në çfarë tragjedie jemi zhytur”.
Shkrim nga Corriere della Sera
